Etenders.ge 23.07.2019
1. ზოგადი ინფორმაცია CPV კლასიფიკატორის შესახებ
CPV კოდები არის შესყიდვის ობიექტების კლასიფიკაციის სისტემა, რომელიც ეხმარება შემსყიდველებს, მიაკუთვნონ შესყიდვის ობიექტი აპრობირებულ კოდებს, რაც, თავის მხრივ, უადვილებს მომწოდებლებს საინტერესო ტენდერების ძიებას.
CPV კოდების სისტემა ხელმისაწვდომია ევროკავშირის ყველა წევრი ქვეყნის 23 ოფიციალურ ენაზე. აბრევიატურა CPV ნიშნავს შესყიდვების საერთო/მიღებულ ლექსიკონს (Common Procurement Vocabulary). ლექსიკონი შემუშავებულია ევროკავშირის მიერ, სახელმწიფო შესყიდვების პროცესების გამჭვირვალობისა და ეფექტურობის გაუმჯობესების მიზნით.
გამომდინარე იქედან, რომ CPV სტანდარტიზირებული და ფართოდ გავრცელებული ლექსიკონია, ის მნიშვნელოვნად ამარტივებს ტენდერების შესახებ ინფორმაციის მიღებას, როგორც ადგილობრივი, ასევე უცხოური კომპანიებისთვის. გარდა ამისა, კლასიფიკატორი გამოიყენება მონაცემთა ანალიზის ფარგლებში, შესყიდვების ბაზრის სეგმენტირებისათვის.
CPV- ის პირველი ვერსია დაინერგა 1993 წელს. მას შემდეგ ის სამჯერ შეიცვალა. CPV კოდების გამოყენება, ევროკავშირის წევრ ქვეყნებში, საჯარო (სახელმწიფო) შესყიდვების ფარგლებში, სავალდებულოა 2006 წლის 1 თებერვლიდან.
ორიგინალი CPV კოდების სისტემა (ისე, როგორც ის მოცემულია ევროკომისიის რეგულაციაში ნომრით 213/2008) შედგება ძირითადი და დამატებითი ლექსიკონისგან. ძირითადი ლექსიკონი შედგება 8 ციფრიანი კოდებისგან. ყოველ კოდს თან ახლავს, ტირეთი გამოყოფილი, ერთი საკონტროლო ციფრი. ძირითადი ლექსიკონი განსაზღვრავს შესყიდვის ობიექტს. დამატებითი ლექსიკონის გამოყენებით შესაძლებელია, ძირითადი კოდით აღწერილი შესყიდვის ობიექტი კიდევ უფრო დაკონკრეტდეს (მაგ. მასალა და სხვა).
CPV კოდების ძირითადი ლექსიკონი შედგება დაახლოებით 9450 ჩანაწერისგან. ეს ჩანაწერები მოცემულია ხუთდონიანი ხის სტრუქტურის იერარქიაში, სადაც ჩამონათვალია შესასყიდი საქონლის, სამუშაოს და მომსახურების ტიპები. ძირითადი ლექსიკონის პირველი ორი ციფრი წარმოადგენს უმაღლესი დონის კატეგორიებს. მომდევნო ექვსი ციფრი შესყიდვის ობიექტის უფრო მეტად დაკონკრეტებული დონეებია. რაც მეტი ციფრია გამოყენებული, მით უფრო დეტალურია შესყიდვის ობიექტის აღწერა. ბოლო, მეცხრე ციფრი გამოიყენება მხოლოდ საკონტროლო, პირველი რვა ციფრის ვალიდურობის გადამოწმების მიზნისთვის და არ წარმოადგენს საქონლის, მომსახურების ან სამუშაოს აღწერილობის ნაწილს. ამიტომ, სიმარტივის მიზნით, ბოლო ციფრი ხშირად არც გამოიყენება (მათ შორის საქართველოშიც).
CPV კოდების დამატებითი ლექსიკონი დაყოფილია სექციებად. ყოველი სექცია შეიცავს ჯგუფ(ებ)ს. დამატებითი ლექსიკონის კოდის პირველი ორი სიმბოლო სწორედ სექციას და ჯგუფს აღნიშნავს. სექციები A-დან M-ის ჩათვლით გამოყენება საქონლის, სექციები P-დან U-ს ჩათვლით - მომსახურების, ხოლო სექციები D და F - როგორც საქონლის, ასევე მომსახურების დამატებითი აღწერისათვის. საბოლოო ჯამში, დამატებითი ლექსიკონით კონკრეტდება ძირითადი კლასიფიკატორით აღწერილი ობიექტი, მაგალითად, საბოლოო მომხმარებლის, მასალის თუ სხვა მახასიათებლების შესაბამისი კოდების მითითებით.
მაგალითად, თუ შემსყიდველს სურს შეიძინოს მაგიდები, ის, ძირითად ლექსიკონში, ირჩევს კოდს "39121200-8 მაგიდები", რათა განისაზღვროს შესყიდვის ობიექტი. ქვემოთ მოცემულია დამატებითი ლექსიკონის ზოგიერთი კოდი (რაც შესაძლებელია ძირითად კლასიფიკატორთან ერთად, დამატებით იქნას გამოყენებული):
- "AB13-8 - ხის";
- "FA03-2 - გამოყენებისათვის სკოლაში" ;
- "FG10-9 - გარე გამოყენებისათვის" და სხვა.
2. როგორ გამოიყენება CPV კლასიფიკატორის სისტემა საქართველოში?
კლასიფიკაციის სისტემის ზემოაღწერილი ფუნქციების გარდა, საქართველოში, CPV კოდებს სხვა დანიშნულებებიც გააჩნია: მაგალითად, საქართველოს სახელმწიფო შესყიდვების კანონმდებლობის თანახმად, კონკურენტუნარიანი შესყიდვების პროცედურების გამოყენება (ღია ტენდერები), როგორც წესი, სავალდებულოა, თუ წლის განმავლობაში შესაძენი ერთგაროვანი ობიექტების სავარაუდო ღირებულება აღემატება კონკრეტულ, კანონით გათვალისწინებულ მონეტარულ ზღვარს. ხოლო ობიექტების ერთგვაროვნება განისაზღვრება სწორედ CPV კლასიფიკატორის ძირითადი ლექსიკონის პირველი სამი ციფრით (ძირითადი ლექსიკონის CPV-ჯგუფი). გარდა ამისა, მიმწოდებელი კომპანიების სპეციალიზების სფეროს უკეთ გათვალისწინებისათვის, სახელმწიფო შესყიდვებში დაუშვებელია, რომ სახელმწიფო შემსყიდველმა ორგანიზაციამ არაერთგაროვანი ობიექტები გააერთიანოს ერთ ტენდერში.
აქვე აღვნიშნავთ, რომ სწორი კოდის მოძიება ზოგჯერ დამაბნეველია და შრომატევადია. ამიტომ, მათ შორის საქართველოში, CPV კლასიფიკატორი, ევროკავშირის რეგულაციასთან შედარებით, ცოტაოდენ გამარტივებული წესით გამოიყენება. მაგალითად, პირადად ჩვენ არ გვინახავს დამატებითი ლექსიკონის გამოყენების არც-ერთი შემთხვევა; ასევე არ გამოიყენება ძირითადი კოდის ბოლო, საკონტროლო ციფრი. უშუალოდ ძიების გამარტივებისათვის, დღესდღეობით უკვე არსებობს სხვადასხვა დამატებითი ინსტრუმენტი, რაც გვიმარტივებს შესაბამისი კოდების ძიებას. მაგალითად, ჩვენს სისტემაში, სატენდერო განცხადების გამოქვეყნებისას, მომხმარებელს შეუძლია მოძებნოს CPV ჯგუფის შესაბამისი კოდი (ძირითადი ლექსიკონის კოდის პირველი სამი ციფრი) შესაბამის საძიებო ველში საკვანძო სიტყვის მითითებით. კოდების კიდევ უფრო დეტალური საძიებო სისტემა (კოდების ჩაშლა უფრო ქვედა დონეებამდე) მოცემულია სახელმწიფო შესყიდვების ელექტრონულ სისტემაში. საკვანძო სიტყვებით მუშაობა აპრობირებულია ასევე მიმწოდებელთა მხარეს: მაგალითად, ჩვენს სისტემაში, რეგისტრირებულ მიმწოდებელს შეუძლია მიიღოს ავტომატური შეტყობინებები მისი სფეროს შესაბამისი ტენდერების შესახებ მომხმარებლის პროფილში როგორც კონკრეტული CPV კოდების მინიშვნის, ასევე საკვანძო სიტყვების დაფიქსირების გზით.
